نسبت طرد اجتماعی و فقر شهری در میان کارتن‏خواب‏های شهر تهران

این مقاله با هدف پیدا کردن رابطه‏ی فقر شهری و طرد اجتماعی در میان کارتن‏خواب‏های شهر تهران انجام شد. پژوهشگر با مصاحبه‏ی میدانی از کارتن‏خواب‏ها که تعداد 12048 نفر در گرمخانه‏ها به سر می‏بردند، اقدام به گردآوری داده نمود. پس از 38 مصاحبه که به اشباع نظری رسید، نتایج نشان داد که سه گروه از کارتن‏خواب‏ها در چرخه‏ی طرد اجتماعی و فقر شهری گرفتار آمده‏اند. گروه اول، به دلیل مهاجرت خودخواسته و بدون برنامه‏ریزی برای پیدا کردن فرصت‏های بهتر زندگی همزمان و در رابطه‏ای متقابل، طرد اقتصادی و فقر شهری را تجربه کرده‏اند که پس از آن به دلیل ناسازگاری با مقصد مهاجرت و کمبود روابط سالم، طرد فرهنگی و طرد اجتماعی هم در این چرخه وارد شده است. گروه دوم، به دلیل مهاجرت خانواده با مهاجرتی ناخواسته و اجباری مواجه بوده‏اند که سکونت در مناطق آسیب‏زای شهر فرصت‏های مناسبی برای تجربه‏ی موقعیت‏های پرخطر فراهم نموده و در نهایت با طرد خانواده، ابتدا طرد اجتماعی را تجربه کرده‏اند و به مرور زمان وارد چرخه‏ی فقر و طرد اجتماعی- اقتصادی شده‏اند. گروه سوم، هرگز طرد اجتماعی را تجربه نکرده بودند و در عین حال از موقعیت اقتصادی و اجتماعی خوبی هم برخوردار بودند که اعتبار اجتماعی هم به همراه موقعیت‏های مطلوب داشتند. اما سرخوردگی‏های ناشی از شرایط اجتماعی و گاهی انتقام‏گیری سبب ورود این افراد به گروه کارتن‏خواب‏ها بود؛ این گروه به انزوای اجتماعی و دوری‏گزینی پناه برده بودند.